VISITA DE LA MINISTRA CECÍLIA DUFLOT A MAIRAL
LABORATÒRI D’ART DE VIURE REIRAL

Per la primièra etapa de son « Torn de França dels territòris », Cecília Duflot, ministra de l’egalitat dels territòris e del lòtjament, causiguèt de venir a Mairal pausar la primièra fusta d’una realizacion arquitecturala sociala exemplara. Uèch ostals amb estructura de fusta, cobèrts de fusta a la manièra dels engards a tabac e pensats tre la debuta en tèrmes concrèts d’ecologia aplicada e donc d’economia vertadièra per los usatgièrs : isolacion renforçada, calfatge amb un fornet amb granulats de lenha, recuperators d’aigas de pluèja e jardins familials. Lòtjaments jos labèl THPE, « très haute performance énergétique », que de mai son estats fargats dins las nòrmas d’accessibilitat per poder s’adaptar a las personas andicapadas e a las personas vièlhas.

SON NÒSTRAS RAÍCES QU'AN DE L'AVENIR

Avèm un pauc l'impression de tornar inventar la ròda, mas coma aquò fai de ben ! Òc, l'aiga de pluèja es ideala per asagar los jardins. Òc, una bona isolacion termica balha confòrt e economias. Òc, utilizar la fusta per bastir, aquò fai viure la filièra fusta locala e aquò balha d'ostals durables e braves. Òc, lo calfatge amb granulats de lenha calfa melhor que los convectors electrics e sens nuclear, al contrari, valoriza lo retrum de las ressègas d'alentorn e genera laidonc el tanben una activitat economica locala. E òc, balhar a cadun un lòtjament brave, confortable, dins un recanton aculhent, a dos pas del centre del borg e dels servicis, aquò's una solidaritat efectiva e una garantida de coesion sociala.
Aquela fòrma d'intelligéncia de la vita dels òmes, en armonia, en simbiosi amb la natura e los paísatges, de fach a Mairal, l'an pas jamai perduda. Se, al primièr còp d'uèlh, òm tomba jos l'embelinament, aquò's qu'aicí òm apara las zònas umidas e las sègas agricòlas, essencialas per la biodiversitat, e qu'òm apara tanben un patrimòni bastit sens pas una faussa nòta. Aquel vilatjon amb sas carrieròtas estrechas, pr'aquò, s'es pas brica arrestat dins lo temps. Aquò's en preservant l'eretatge dels ancians precisament que Mairal se propulsa cap al futur, resolgudament.

MAIRAL, LABORATÒRI D'ART DE VIURE REIRAL

La calfariá amb los esclapons de lenha realizada en 2001 calfa l'escòla, la maison comuna e mai d'un lòtjament, 1000 m² en tot. Aquò's los agricultors de la CUMA locala que ne'n asseguran lo provesiment, en tot entreténer entau las forèsts e lor quita santat.
La tièra de dètz lòtjaments socials bastida al lòc-dit La Treille per Dordonha Abitat intègra aquela quita energia renovelabla amb los insèrts a lenha.
La segonda tièra de uèch lòtjaments tota pròcha farà encara mai fòrt amb recuperators d'aiga de pluèja, fornets a granulats de lenha, jardins familials e donc estructura e bardatge en fusta. Una guinhada de l'istòria relevada amb clarvesença per lo cònsol e conselhièr general Francés Dutard :
« Lor concepcion engard a tabac, precisèt lòrs de sa dicha en preséncia de la ministra, esperlonga la tradicion d'una epòca quand los agricultors amb lo tabac, lo lach e lo trabalh de la lenha podián viure sens tocar de prima. »

PROTOCÒL MINIMUM PER CALOR MAXIMUM

Aculhida per lo prefècte de Dordonha, Jacme Brillant, la jos prefècte de Sarlat, Domenica Christian, lo president del Conselh general e senator de Dordonha, Bernat Cazeau, lo senator de Dordonha, Claudi Berit Debat, los deputats de Dordonha, Germinal Peiro, Bergita Allain e Pascal Deguilhem, atal coma per Miquèl Rafalovic, president de la Comunautat de comunas Val de Dordonha, la ministra del lòtjament e de l'egalitat dels territòris, Cecília Duflot, aguèt drech a una visita afogada e detalhada del vilatge. Lo cònsol e conselhièr general Francés Dutard prenguèt lo temps de li presentar las personalitats mas tanben tots los estatjants que èran estats convidats.
Puèi, aprèp que la ministra, atentiva e embelinada, aguèsse vist l'òbra a l'estat de fondament e aguèsse pausat simbolicament la primièra fusta en preséncia dels responsables de Dordonha Abitat, l'Ofici public presidat per Joan-Pau Lotterie en carga d'aquel projècte pilòt e innovant, prenguèt lo temps de far a pè lo torn del país, en anar a la rencontra dels mainatges de l'escòla al nombre de seissanta per sièis cents abitants. Faguèt tanben lo torn dels comerciants, la charcutariá artesanala e plan segur la famosa fornariá ont se fabrica a l'identic dempuèi 1906 la preclara torta de Mairal, cuèita al fòc de lenha. Sens oblidar lo ferralhaire, l'òtel Lamy e lo café restaurant La Merenda que tots ensemble contribuisson a rendre lo centre borg viu e aculhent.
Manifestament ufanosa d'aver causit Mairal coma primièra etapa de sa virada, la ministra acabèt aquela matinada d'escambis per una dicha corta e viva ont diguèt en resumit los grands axes de sa faiçon de menar sa politica al dintre del governament, d'aquel biais :

« Es pas question d'adobar çò que a cambiat, devèm inventar l'avenir en desvolopar una vertadièra solidaritat entre los territòris, en garantir a cadun un malhum de servicis al public : santat, escolaritat, comèrcis, accès a la cultura, al naut debit e al lòtjament. Aquel òbra es davant nosautres. »

E per pas mancar a la tradicion d'acuèlh e d'amistat del Perigòrd negre que fai qu'òm i tòrna totjorn tard o d'ora, Francés Dutard, que sabiá que Cecília Duflot aviá una 4L, li a gentament dit que si veniá onorar de sa preséncia lo Festenal dels espaurugals de Mairal, la darrièra dimenjada de julhet, dins la mesura ont demòra doas 4L sus la comuna, lo president de la manifestacion, Danièl Barde organizariá tot exprès per ela una raliada automobila a la descobèrta dels tresaurs del Perigòrd.

De segre...

Sofia Cattoire

Revirada en occitan : Joan-Claudi Dugros

Mercejam nòstre confraire Ubèrt Templier que nos transmetèt sas presas de sons fachas a l'ocasion d'aquela jornada, per fin d'acompanhar nòstres repòrtatges. Podretz retrobar l'integralitat d'aquels reportatges sus la tota joina radiò « i pulse » qu'anima amb vam sus Internet.